پروتئین با کیفیت چیست؟

پروتئین باکیفیت مثل تخم مرغ و گوشت مرغ، برخلاف پروتئین‌های معمولی مثل ژلاتین یا پروتئین گندم، حاوی تمام اسیدهای آمینه ضروری است که بدن به تنهایی قادر به تولید آنها نیست. این نوع پروتئین‌ها نه تنها ترکیب کاملی از مواد مغذی را ارائه می‌دهند، بلکه به راحتی هم جذب بدن می‌شوند. برای مثال، وقتی شیر یا تخم مرغ مصرف می‌کنید، حدود 90-100% پروتئین آن توسط بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد، در حالی که این رقم برای بسیاری از پروتئین‌های گیاهی به تنهایی تنها حدود 50-60% است.

پروتئین‌های باکیفیت مانند ماهی سالمون یا گوشت گاو بدون چربی، علاوه بر پروتئین کامل، حاوی مواد مغذی ارزشمند دیگری مثل آهن هم، ویتامین B12 و اسیدهای چرب امگا-3 هستند که در پروتئین‌های کم‌کیفیت یافت نمی‌شوند. از طرف دیگر، پروتئین‌های گیاهی مثل لوبیا یا ذرت وقتی به تنهایی مصرف شوند، نمی‌توانند تمام نیازهای بدن را تأمین کنند و باید با سایر مواد غذایی ترکیب شوند تا ارزش غذایی کامل پیدا کنند.

یکی از مهم‌ترین مزایای پروتئین‌های باکیفیت این است که بدن انرژی بیشتری صرف هضم و جذب آنها می‌کند. به عنوان مثال، حدود 25-30% کالری دریافتی از سینه مرغ صرف فرآیند هضم آن می‌شود، در حالی که این مقدار برای پروتئین‌های فرآوری شده گیاهی به مراتب کمتر است. این ویژگی باعث می‌شود پروتئین‌های باکیفیت برای کاهش وزن و حفظ توده عضلانی بسیار مؤثرتر باشند.

در نهایت، پروتئین‌های باکیفیت فاقد عوامل محدودکننده جذب هستند، در حالی که بسیاری از منابع گیاهی خام حاوی موادی هستند که می‌توانند در جذب مواد مغذی اختلال ایجاد کنند. برای مثال، سویای خام حاوی مهارکننده‌های آنزیمی است که باید با پختن از بین بروند، در حالی که پروتئین تخم مرغ یا شیر به صورت طبیعی فاقد چنین موادی هستند و به راحتی توسط بدن مورد استفاده قرار می‌گیرند.